1
მისსის პრესტს თავიდანვე გავენდე. მართალი გითხრათ, უმისოდ ბევრს ვერაფერს გავხდებოდი, რადგან სწორედ მის კეთილმეტყველ ბაგეებს მოსწყდა ის სასიკეთო აზრი, საქმე წინ რომ წამაგდებინა. დიახ, მან განჭვრიტა უმოკლესი გზა და გორდიას კვანძიც მან გაკვეთა. ხშირად გამოითქმება ვარაუდი, რომ ქალის ბუნებისათვის უცხოა ზოგადი თვალსაზრისის უდიდეს და ყველაზე ლიბერალურ საზრისამდე ამაღლება – იგულისხმება, პრაქტიკული სქემიდან გამომდინარე. მაგრამ მე ის მაოგნებს, რომ ქალები ზოგჯერ სრულიად უშფოთველად იღებენ ისეთ თამამ გადაწყვეტილებებს, რომლის მსგავსსაც მამაკაცი ვერა და ვერ მიიღებს. „აბა სცადეთ და მდგმურად დაუდექითო“,
– მე ამას ნამდვილად ვერ მოვიფიქრებდი. თავს ვიმტვრევდი, ვცდილობდი, საზრიანობა გამომეჩინა და მომეფიქრებინა, რა ხერხისათვის მიმემართა და რა გზას დავდგომოდი მათთან ნაცნობობის გასაბმელად, როდესაც მისის პრესტმა ეს მხსნელი აზრი მომაწოდა, იქნება მდგმურად დაუდგეთო. ჩემზე უკეთ არც ის იცნობდა მისს ბორდეროებს. მართლაც, ინგლისიდან რამდენიმე ისეთი უტყუარი ცნობა ჩამოვიტანე, მისთვის სიახლეს რომ წარმოადგენდა. ოდესღაც მათ გვარს საუკუნის ერთ-ერთ უმნიშვნელოვანეს გვართან აიგივებდნენ, ახლა კი ვენეციაში ცხოვრობდნენ განმარტოებით და თავი ძლივს გაჰქონდათ; არც სტუმრებს იღებდნენ და არც არავის იკარებდნენ ნახევრად დანგრეულ სასახლეში, ერთ მიუდგომელ არხს რომ გადაჰყურებდა. ასეთი გახლდათ კვალი იმ შთაბეჭდილებისა, რომელიც მათ ჩემს მეგობარზე დაეტოვებინათ. ის თავად თხუთმეტი წლის წინ დამკვიდრებულიყო ვენეციაში და ბევრი კეთილი საქმეც გაეკეთებინა, მაგრამ მისი კაცთმოყვარეობა ვერ გასწვდომოდა ამ მორიდებულ, იდუმალებით მოსილ და, როგორც ვარაუდობდნენ, არცთუ მთლად რესპექტაბელურ ამერიკელ ქალბატონებს (მოარული ხმების თანახმად, სამშობლოდან კარგა ხნის წინ გადაკარგულებს, ეროვნული თავისთავადობისა აღარაფერი ეცხოთ; უფრო მეტიც, მათი გვარის ჟღერადობა მის შორეულ ფრანგულ წარმომავლობასაც კი ამხელდა), რომლებიც არც ყურადღებას ითხოვდნენ და არც არანაირ შემწეობას. მისსის პრესტმა ვენეციაში დასახლების შემდეგ მალევე სცადა მათთან შეხვედრა, მაგრამ წილად ხვდა მხოლოდ „პატარას“ ნახვა, როგორც ის დისწულს მოიხსენიებდა, თუმცა მოგვიანებით დავრწმუნდი, რომ ზომა-წონით დეიდას საგრძნობლად უსწრებდა. მისსის პრესტს შეეტყო, რომ მისს ბორდერო ავადმყოფობდა და ალბათ უჭირდა კიდეც. ისიც ადგა და პირდაპირ მისი სახლისაკენ გაემართა, რათა პირნათელი ყოფილიყო თავისი სინდისის წინაშე, როდესაც მავანსა და მავანს (მით უფრო, ამერიკელს) რაღაც უჭირდა. უნდოდა, დახმარება შეეთავაზებინა. „პატარამ“ იგი სასახლის შუა ნაწილში გამართულ უზარმაზარ, უღიმღამო და გამოყინულ, განივი კოჭებით გადახურულ ვენეციურ sala-ში (დარბაზში) მიიღო, რომლის იატაკი მარმარილოს ფილებით გაეწყოთ. ერთი არ დასცდენია, „დაბრძანდითო.“ ეს ამბავი საიმედოს არაფერს მიქადდა, არადა, ერთი სული მქონდა, მყარად მოვმჯდარიყავი. ჰოდა, ეს ჩემი ეჭვები მისსის პრესტს გავანდე. მან კი ღრმააზროვნად მომიგო:
– ოოჰ, ეს სულ სხვა რამაა. მე მათ ჩემი სამსახური შევთავაზე, თქვენ კი იქით უნდა სთხოვოთ, სამსახური გაგიწიონ. მათი სიამაყე სწორედ რომ წაგადგებათ.
მაშინათვე შემომთავაზა, წამოდით, მათ სახლს გიჩვენებთო, თავისივე გონდოლაში ჩამსვა, ნიჩბებს მოუსვა და გამაქანა. გავუმხილე, რომ იქ უკვე ერთი ათჯერ მაინც ვიყავი ნამყოფი სახლისათვის თვალის შესავლებად, მაგრამ არ გავაწბილე და არ ვიუარე, რადგან მხიბლავდა იმ მიდამოებში ტრიალის მოლოდინი. ვენეციაში ჩამოსულმა, მეორე დღესვე სახლის სანახავად გავწიე (ერთმა ჩემმა ინგლისელმა მეგობარმა წინდაწინვე ამიწერა ის სასახლე. მისივე წყალობით მოვიპოვე გარკვეული ინფორმაცია იმის თაობაზე, რომ წერილები მათ განკარგულებაში იყო) და თვალებით შევჭამე იგი; თან იმას ვფიქრობდი, როგორ წარმემართა ჩემი კამპანია. რამდენადაც ჩემთვის ცნობილი იყო, ჯეფრი ასპერნს ფეხიც არ შეედგა იმ სახლში, მაგრამ მისი ხმის იდუმალ გამოძახილს თითქოს შემოვლითი გზით მიეღწია იქამდე და ეს სუსტი ნახმევი სადღაც იქვე ფარულად ჩაბუდებულიყო.
მისსის პრესტმა არაფერი იცოდა წერილების შესახებ, მაგრამ ინტერესს უღვივებდა ჩემი ცნობისწადილი, რადგან ის მუდამ იზიარებდა თავისი მეგობრების ჭირსა თუ ლხინს. ასეა თუ ისე, მისი გონდოლით მივსრიალებდით და ფანჯრის ჩარჩოში ჩატეულ ვენეციის თვალისმომჭრელ სურათსა თუ კეთილმოსურნე ცის თაღს შევცქეროდით, თავზე ქუდად რომ გვეხურებოდა; ვგრძნობდი, ჩემი ეს გიჟური გატაცება ახალისებდა, თუმცა წერილების ხელში ჩაგდების ამგვარ ჟინს აკვიატებად მიიჩნევდა. „ვითომ ამ წერილებში სამყაროს საიდუმლო იყოს დამარხული და მისი ამოხსნის იმედი გასულდგმულებთო“, – მითხრა ერთხელ. ეს ბრალდება უარვყავი და ვუპასუხე, არჩევანზე რომ მიდგეს საქმე ესოდენ ფასდაუდებელ აღმოჩენასა და ჯეფრი ასპერნის წერილებს შორის, დანამდვილებით ვიცი, უპირატესობას რომელს მივანიჭებდი-მეთქი. მისსის პრესტი როგორღაც ზერელედ უყურებდა მის გენიოსობას, მაგრამ მე თავი არ გამომიდვია მის გამოსასარჩლებლად: ღვთაებას გამოსარჩლება არ სჭირდება, ის თავადვე ესარჩლება საკუთარ თავს. ესეც რომ არ იყოს, დღეს უკვე, მეტ-ნაკლები ხანგრძლივობით ჩრდილში ყოფნის შემდეგ, ასპერნი ისე
ჩუქება
