ბაბილონის გოდოლი გოდოლი შინყარის დაბლობზე, ხმელეთზე რომ ყოფილიყო გადებული, მისი ერთი ბოლოდან მეორეში გასვლას ორდღიანი მგზავრობა დასჭირდებოდა. რადგანაც გოდოლი ცისკენაა აღმართული, ფუძიდან კენწერომდე ასვლას სრული თვე და კიდევ ნახევარი სჭირდება, ისიც იმ შემთხვევაში, თუ კაცს ტვირთი არ ამძიმებს. მაგრამ გოდოლზე ადამიანები ცარიელი ხელებით იშვიათად ადიან. მათი უმეტესობის აღმასვლას აგურით დატვირთული ურიკები ანელებს, რომლებსაც ზემოთ ექაჩებიან. ურიკაზე აგურების დატვირთვის შემდეგ ოთხი თვე გადის, სანამ მას გოდლის ახალი ნაწილის ასაგებად გადმოალაგებენ.
* * *
ჰილალუმმა მთელი ცხოვრება ელამში გაატარა და ბაბილონს მხოლოდ ელამური სპილენძის მყიდველად იცნობდა. სპილენძის ზოდებით დატვირთული ნავები ქარუნს დაუყვებოდა და ქვედა ზღვამდე ჩადიოდა, საიდანაც ევფრატისკენ მიემართებოდა. ჰილალუმი და სხვა მემაღაროეები ვაჭრების დატვირთული კანჯარების ქარავანთან ერთად ხმელეთით მგზავრობდნენ. მტვრიანი ბილიკებით პლატოს დაუყვნენ, დაბლობები გადაჭრეს და არხებითა და კაშხლებით დასერილი მწვანე ველებისკენ გაემართნენ.
გოდოლი მანამდე არავის ენახა. ჯერ კიდევ მაშინ გამოჩნდა, როცა დანიშნულების ადგილამდე მრავალი ლიგა(ლიგა – ძველად გამოყენებული მანძილის საზომი ერთეული. თავდაპირველად აღნიშნავდა მანძილს, რომლის გავლაც ადამიანს ერთ საათში შეეძლო. სხვადასხვა ქვეყანაში და სხვადასხვა ისტორიულ პერიოდში ლიგა სხვადასხვა მანძილს აღნიშნავდა და საშუალოდ მერყეობდა 4-დან 6 კილომეტრამდე.) ჰქონდათ გასავლელი: მათ თვალწინ მოცახცახე ჰაერში სელის ღეროსავით წვრილი და მერხევი ხაზი იმ ტალახის ფუფხიდან ამოზრდილიყო, რომელიც თავად ბაბილონი აღმოჩნდა. რაც უფრო უახლოვდებოდნენ, ფუფხი თანდათან ქალაქის ძლევამოსილ გალავნად გადაიქცა, მაგრამ მგზავრთა მზერა მაინც მხოლოდ გოდლისკენ მიპყრობილიყო. როცა მოახერხეს და თვალები მიწისკენ დახარეს, ქალაქის გარეთ გოდლისგან დატოვებული ნაკვალევი დაინახეს: თვით ევფრატი ახლა ფართო, მიწის სიღრმეში ჩაწეულ კალაპოტში მიედინებოდა, რომელიც აგურებისთვის საჭირო თიხის მოსაპოვებლად ამოეთხარათ. ქალაქის სამხრეთით გამოსაწვავ ღუმელთა არაერთი რიგი გაემწკრივებინათ, თუმცა ყველა მათგანი ჩამქრალიყო.
სანამ ქალაქის კარიბჭეებს უახლოვდებოდნენ, გოდოლი ყველაზე მასიურ ნაგებობად გადაიქცა, რაც კი ჰილალუმს ოდესმე ენახა: ერთადერთი სვეტი მთელ ტაძარზე განიერი იქნებოდა, თუმცა ჰაერში ისეთ სიმაღლეზე ატყორცნილიყო, რომ თანდათან წვრილდებოდა და უჩინარდებოდა. თავი ყველას მაღლა აღეპყრო და მზისგან დასაცავად თვალები მოეჭუტა.
ჰილალუმს მეგობარმა ნანნიმ მუჯლუგუნი გაჰკრა და გამოაფხიზლა.
– ამ რაღაცაზე უნდა ავიდეთ? სულ ბოლომდე?
– გასათხრელად უნდა ავიდეთ... რა უჩვეულოა.
მემაღაროეებმა დასავლეთ კედლის მთავარ კარიბჭეს მიაღწიეს, საიდანაც სხვა ქარავანი გამოდიოდა. სანამ მოგზაურები კედლის ნაწყალობევი ჩრდილის ვიწრო ზოლში შექუჩდნენ, მათმა მეთაურმა ბელიმ კარიბჭის კოშკების თავზე მდგომ მცველებს ასძახა:
– ჩვენ ელამის მიწიდან მოხმობილი მემაღაროეები ვართ.
მცველებს სიხარული დაეტყოთ. ერთ-ერთმა ჩამოსძახა:
– თქვენ ხართ ისინი, ვინც ცის კაბადონი უნდა გათხარონ?
– ჩვენ ვართ.
* * *
მთელი ქალაქი ზეიმობდა. დღესასწაული რვა დღის წინ დაიწყო, როცა გზას უკანასკნელი აგური გაუყენეს, და კიდევ ორი დღე გაგრძელდებოდა. ქალაქი დღისითა და ღამით მხიარულებას, ცეკვასა და ნადიმობას მოეცვა.
მეაგურეების გარდა ურიკების გამწევებიც მუშაობდნენ – ადამიანები, რომელთაც გოდოლზე არაერთი ასვლისგან ფეხის კუნთები დაბერვოდათ. ყოველ დილას ახალი ეკიპაჟი იწყებდა აღმასვლას; ოთხი დღე ადიოდნენ, შემდეგ თავის ტვირთს გამწევთა ახალ ეკიპაჟებს გადასცემდნენ და მეხუთე დღეს ცარიელი ურიკებით ქვემოთ ბრუნდებოდნენ. ასეთი ეკიპაჟებისგან შემდგარი ჯაჭვი გოდლის კენწეროს სწვდებოდა, მაგრამ ახლა ქალაქთან ერთად მხოლოდ ყველაზე ქვედა ეკიპაჟები ზეიმობდნენ. გოდლის ზედა ნაწილებში მცხოვრებლებთან ყველასთვის სამყოფი ღვინო და ხორცი წინასწარ გაგზავნეს, რათა ნადიმი მთელ სვეტზე გავრცელებულიყო.
საღამოს ჰილალუმი და სხვა ელამელი მემაღაროეები ქალაქის მთავარ მოედანზე გაშლილ, ხორაგით დამძიმებულ ერთ-ერთ მაგიდასთან, თიხის სკამებზე ჩამოსხდნენ. მემაღაროეები გამწევებს ემუსაიფებოდნენ და გოდოლზე ეკითხებოდნენ.
ნანნიმ თქვა:
– ვიღაცამ მითხრა, რომ გოდლის წვერზე მომუშავე კალატოზები ყოველი აგურის ჩამოვარდნაზე ქვითინებენ და სიმწრით თმას იგლეჯენ, რადგან ამ აგურის შემცვლელის ატანას ოთხი თვე დასჭირდება, მაგრამ როცა კაცი სასიკვდილოდ გადმოვარდება, არავინ იმჩნევს. მართლა ასეა?
ერთ-ერთმა, შედარებით ენაწყლიანმა გამწევმა ლუგატუმმა თავი გააქნია.
– არა, მოგონილია. გოდოლზე აგურების უწყვეტი ქარავანი მიედინება; კენწეროს ყოველდღიურად ათასობით აგური აღწევს. კალატოზებისთვის ერთი აგურის დაკარგვა არაფერს ნიშნავს, – ლუგატუმი წინ გადმოიხარა, – მაგრამ არსებობს ერთი რამ, რასაც კალატოზები ადამიანის სიცოცხლეზე მეტად აფასებენ: ქაფჩა.
– რატომ?
– თუ კალატოზს ქაფჩა ჩამოუვარდა, ახლის ამოტანამდე სამუშაოს ვეღარ ასრულებს. თვეების განმავლობაში საკვებს ვერ გამოიმუშავებს, რის გამოც ვალის აღება უწევს. ქაფჩის დაკარგვა ნამდვილ ვაებას იწვევს. მაგრამ თუ ადამიანი გადავარდა და მისი ქაფჩა დარჩა, დანარჩენები გულის სიღრმეში შვებას გრძნობენ. შემდეგს, ვისაც ქაფჩა ჩამოუვარდება, შეუძლია ზედმეტი იარაღი აიღოს, მუშაობა გააგრძელოს და ვალები თავიდან აიცილოს.
ჰილალუმი გაოგნდა
ჩუქება
