Terra Incognita აეროპორტში პატარა, ბაფთიანი ყუთი გადმომცეს. დანიშნულების ადგილამდე არ უნდა გამეხსნა. გავხსენი ინდოეთში:
გალაკტიონის "არტისტული ყვავილები" და მასში ჩადებული ასდოლარიანი კუპიურა წარწერით "ბოლო ასდოლარიანი".
წარწერის ავტორი იყო გოგო, რომელიც ასე დამემშვიდობა.
რაკი ინდოეთში გავხსენი, გულიც ინდოეთში დამწყდა.
მწუხარების გაზიარება სონუსთვისაც შეიძლებოდა, სასტუმრო "პაულს კორტის" ბარმენისთვის, რომელმაც უინტერესო ნაცნობის სტატუსი მთელი რვა თვე შეინარჩუნა, მაგრამ ვერა და ვერ გაარკვია, ვინ ვართ და საიდან.
– ჯორჯია, საქართველო... რომელი უფრო კარგად ჟღერს?
– საქართველო. ძალიან კარგია.
სადღაც, არმისული ევროპამდე. რუსებთან – ხანგრძლივი ომი და მშვიდობა. სომხეთი. აზერბაიჯანი. ევროპაში იქნებ ირანი და თურქეთიც მეხსენებინა, მაგრამ სონუს ეს სწორ წარმოდგენებს არ შეუქმნის.
ძნელი ასახსნელი იყო.
მთავარ როლებში: მე და ფიგუ – ჩემი ბიძაშვილი. თბილისის აეროპორტი. ლუდი: "გაფრენას გაუმარჯოს". მოსკოვი-ნიუ დელი-ტორონტო... რაღაც აბდაუბდა.
მოსკოვამდე ჩვენი ჩაყვანა ქართულმა ავიაკომპანიამ იკისრა და როცა დავფრინდით, თვითმფრინავში ტაშმა იგრიალა. მანამდე ერთ-ერთმა მგზავრმა შტურმანის გვარიც იკითხა.
მოსკოვიდან დელიმდე – დიდი ელექტრონული რუკა. რუკაზე – აზია, ეგზოტიკური ქათამი – ყავისფერში. ცივილიზაციები აქედან გაიქცნენ, მერე შემოტრიალდნენ და წრე შემოუხაზეს.
ტორონტომდე ვერ ჩავაღწიეთ.
"არტისტული ყვავილები" ჩემ გვერდით იყო. ვკითხულობდი, ვუკვირდებოდი, ვშლიდი და ფურცლებს ვაცლიდი. რაღაც ლექსები ჩემთვის ძვირფასი გახდა.
დრო ბევრი გვქონდა – ველოდებოდით.
წიგნიდან ბოლოს ერთი ფურცელიღა შემრჩა და ფურცელზე – ერთადერთი ხაზი: "საშველი არ არის, არ არის".
ეს ხაზი საქართველოშიც გამოდგებოდა. საშველი არც იქ იყო. თუმცა მაშინ სხვა ვარიანტებიც გამოდგებოდა. ვთქვათ, "ყველაფერი არის ძლიერ კარგად, ყველაფერი ძლიერ ცუდად არის".
ჩემში ეს ემოცია მოკვდა.
– ცხოვრება?
– საინტერესო ცხოვრებაა, სონუ. შეშინებულები, ჭკუაზე შეშლილები და კრიმინალები, კიდევ – დაბოღმილები, დაღვრემილები, ჩაფიქრებულები, უსაქმურები. ესენი ქუჩაში ფეხით დადიან. მანქანებშიც იგივე კატეგორიაა. და ძაღლები და ღორები.
– ქალები?
– ქალის შოვნა ადვილია, დაკარგვაა ძნელი….
საქართველოს შესახებ ათას სისულელეს ვყვებოდით. ამან შედეგიც გამოიღო და სონუმ ქართველი ქალები ცუდად მოიხსენია.
და შეცდომაც დაუშვა. ვერც ბოდიში გაჭრიდა და ვერც თავის მართლება, სერიოზულ პანიკაში ვიყავით.
– სონუ, შენთვის როდისმე მითქვამს, რომ დედაშენი ძროხაა?
– ვინ თქვა, მე ვთქვი?
– შენ თქვი, რომ დედაშენი ძროხაა.
– არა, არ მითქვამს.
მართლა არ უთქვამს, პირიქით იყო: ძროხა დედაჩემიაო – დედა კი არ შეადარა ძროხას, ძროხა შეადარა დედას.
– ჰო, რძეს მაძლევს.
– დედაშენი იმიტომ გიყვარს, რომ რძეს გაძლევს?
– არა, მე ძროხის რძეზე ვამბობ.
– ხარი, ხარი რაღაა?
– ხარი არაფერი არ არის.
– სცემ?
– ხარს?
– ძროხას!
– არა!
– სცემ!
ძროხა ვაცემინეთ.
ქართველი ქალების შეურაცხყოფა ამით გამოისყიდა.
ძროხები, სპილოები, მაიმუნები, არწივები, წეროები, თუთიყუშები, ციყვები, გველები და ადამიანები. ადამიანები – ბოლოს.
კოლუმბი ინდოეთის ძებნაში ამერიკას წააწყდა.
მე და ფიგუ, ამერიკის ძებნაში – ინდოეთს.
ეს ერთ-ერთი უკბილო ხუმრობაა, რითიც ინდოეთზე შეკითხვებს ვიგერიებ. მაქვს მეორე ხუმრობაც: ჩაფრენისთანავე ერთ დიდ ორმოში ჩავცვივდით, ერთხელ ვცადეთ ამოსვლა, ორჯერ და რომ არაფერი გამოგვივიდა, სახლში წამოვედით.
რვა თვე – ორმოში.
მთლად უსაფუძვლო შედარება არ არის.
არის თუ არა დელი ორმო?
ან – არის თუ არა ინდოეთი ეგზოტიკური?
იქაური ტურისტული კომპანიები შემოგთავაზებენ საკმაოდ იაფი ტურების დიდ არჩევანს: უდაბნო, ჯუნგლები, სამხრეთის ტროპიკული სანაპიროები... ტიბეტი, ნეპალი, შრი-ლანკა... შეგიძლიათ ინადიროთ ანტილოპაზე, შეასრულოთ პირველყოფილი რიტუალები, ეზიაროთ კამასუტრას, ნახოთ თაჯ-მაჰალი...
მაგრამ ინდოეთში არის სხვა – დროში მოგზაურობის ეგზოტიკა.
უფასო ტურები სხვადასხვა საუკუნეში.
აქ ისევ კომუნიზმია.
და კიდევ – კაპიტალიზმი, ფეოდალიზმი, მონათმფლობელობა, პირველყოფილი თემური წყობილება და თუ რამე გამომრჩა – ისიც.
დელიში ჩამოდის ყველა ტომისა და რჯულის ხალხი, მთელი ინდოეთიდან.
ტომი შემთხვევით არ მითქვამს, რადგან არიან ისეთებიც, რომელთა საზოგადოებრივი მოწყობის ფორმა ჯერ კიდევ ტომობრივია. ჩამოსვლას, ალბათ, უფრო საქმიანი ვიზიტის სახე აქვს და ტომის უხუცესთა კრებაზე წყდება. არ არის გამორიცხული, რომ ათასწლეულების განმავლობაში საიმედოდ შენახული ადამიანები სხვა ცივილიზაციებში ექსკურსიებსაც აწყობენ.
ადამიანი სიცხეში კარგად იმიტომ ინახება, რომ მალე კვდება და განვითარებას ვერ ასწრებს. წინამძღოლი ბელადს ჩამოჰგავს და თავისი ჯგუფი ქუჩებზე დიდი სიფრთხილით გადაყავს. ევროპელს იქნებ გაუჩნდეს კიდეც მათთან მიახლოვებისა და დაახლოვების სურვილი, მაგრამ ჩემში მათი შუბის, ჩხრიალა საჭურველის, თავისუფლებისა და შეუვალობის მეტი დაფასებაა.
აქ მაჰმადიანური ფეოდალური სამყაროს რაინდებსაც შეხვდებით, ბრტყელი, მოღუნული ხმლებით. შესაძლოა, ინგლისურადაც საუბრობდნენ და სიტყვა "ეგზოტიკაც"
ჩუქება
