ლექსი, როგორც საავტორო ხასიათი თამაზ ხარაიშვილის ლექსები მაგალითია იმისა, თუ როგორ შეიძლება ხმაურისა და ეპატაჟის გარეშე მიაღწიო თვითგამოხატვის საყურადღებო, ანგარიშგასაწევ დონეს.
ის ტრადიციული ლექსის ერთგულია. ტრადიცია არის მისი მრწამსი, პრინციპი, ხასიათი.
ცდება ის, ვისაც ჰგონია, რომ ტრადიციის ერთგულება გამორიცხავს შემოქმედებით წარმატებას. ბოლოს და ბოლოს, რა არის ტრადიცია? – გადაცემა! წარსულის კულტურულ-მხატვრული ფასეულობების გადაცემა, დაკავშირება ახალ, თანამედროვე გამოცდილებასთან.
ამიტომაც იგრძნობა თამაზ ხარაიშვილის ლექსებში დროის გამძაფრებული აღქმა, რომელიც ვლინდება ტრადიციული პოეტური დუალიზმის ფორმებით: ნათელი და ბნელი, სიცოცხლე და სიკვდილი, დუმილი და ბგერა. ლირიკულ ინტონაციებსა და ემოციურ ტონალობებში ზოგჯერ ძნელი არ არის გალაკტიონისეული ხმების ამოცნობა, თუმცა ესეც ნიშანია, კულტურული კუთვნილების ნიშანი. დანარჩენი ავტორისეულია – ეთიკური, სოციალური და მორალური პრობლემები, ფილოსოფიური დაფიქრებანი, ინტროსპექტული ძიებანი, მეტაფორული ფანტაზიები. ყოველი სიტყვა, სტრიქონი, ფრაზა გამოხატავს ავტორის შინაგან ხასიათს.
ლექსი როგორც საავტორო ხასიათი!
და კიდევ ერთი: წინააღმდეგობა, როგორც პოეტური ტექსტის მამოძრავებელი ძალა!
არახალია, ძველია თემა. მაგრამ თამაზ ხარაიშვილის ლექსებში ეს მოვლენა იმდენად რელიეფურად არის გამოკვეთილი, რომ არ შეიძლება ორიოდე სიტყვა არ ითქვას იმის შესახებ, თუ საიდან მოდის და როგორ ვითარდება წინააღმდეგობის წესი ზოგადად და კონკრეტულად ამ შემთხვევაში.
თავი და თავი, რასაკვირველია, ხასიათია. პიროვნული ხასიათი. თამაზ ხარაიშვილი მეტისმეტად თვითკრიტიკულია როგორც ავტორი და როგორც პროფესიონალი ლიტერატორი. გარეშეს თვალით უყურებს თავის ტექსტებს და ეს ყოველივე ანტინომიურობის ეფექტად ვლინდება ლექსში.
მეორე მიზეზი – ეს არის საზრისი, აზროვნების ტიპი, კერძოდ, სკეპტიციზმი, რომელიც მარტო მას კი არა, საერთოდ 80-იანელთა თაობას ახასიათებს.
მესამე – უთუოდ სტილი, თვითგამოხატვის ფორმა.
მას აქვს თავისი პრინციპი, სათქმელის გადმოცემის საკუთარი წესი, ნორმა, კანონი, თუნდაც პოეტიკა.
ჩუმი პოეტია, ხმაური არ უყვარს. ფიქრი, განცდა და ზოემიერების გრძნობა აწონასწორებს მის პოეტურ ბუნებას. ამიტომ, ერთი შეხედვით, შეიძლება გასაკვირი იყოს ის თავისუფლება, რასაც ხშირად ამჟღავნებს თავის ლექსებში. თუმცა ეს ხომ ხასიათია – წინააღმდეგობა, საპირისპირო საწყისთა ერთიანობა.
ივანე ამირხანაშვილი
ჩემს შვილებს – თეკლას და დათას
ჩუქება
